Enerji Kimlik Belgesi
Ülkemiz, enerji tüketiminde, birim ürün ve hizmette gelişmiş ülkelere göre (Batı Avrupa ya göre 2 kat, Japonya ya göre 4 kat) fazla enerji tüketmektedir. Türkiye, gelişmişlik göstergelerinden biri olan enerji kullanım açısından ortalamanın çok altında olmasına karşılık, kullandığı enerjiyi de ortalamanın 1,5 katı israfla kullanmaktadır.
Türkiye de tüketilen enerjinin % 33 Binalarda, % 30 Sanayide, % 19 Ulaştırmada ve %18 Diğer alanlardadır. Binalarda harcanan enerjinin de % 70’i de ısıtma ve soğutmada kullanılmaktadır.
“5627 Sayılı Enerji Verimliliği Yasası” ve buna bağlı çıkartılan “Yönetmelikler” ile enerji sarfının dizginlenmesi ve tasarruf edilmesi amaçlanmıştır. Beklenen tasarruf yılda 14 milyar USD dır. En ucuz enerji kaynağının tasarruf edilen enerji olduğu ve özellikle AB müktesebatı gereği, idarenin konu ile ilgili çalışmaları sonucunda 5627 Sayılı Enerji Verimliliği Yasası ve ilgili Yönetmelikleri yürürlüğe girmiştir. Özellikle Binalarda “Enerji Performans Yönetmeliği” sayesinde artık binalar, ölçülebilir ve izlenebilir bir özellik kazanacaklardır. Konfordan taviz vermeden en az enerji tüketen veya ihtiyacı olan enerjiyi kendisi üreten binalar değerli olacak, sahiplerine veya sakinlerine rahat ekonomik yaşam sunacaklardır.
Enerji Kimlik Belgesi (EKB) Nedir ?
“5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu” ve buna bağlı olarak çıkartılan “Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği” ne göre, binalarda enerjinin ve enerji kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasına, enerji israfının önlenmesine ve çevrenin korunmasını sağlamak için, asgari olarak binanın enerji ihtiyacı ve enerji tüketim sınıflandırması, yalıtım özellikleri ve ısıtma ve/veya soğutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri içeren belgedir.
Enerji Kimlik Belgesi (EKB), Binanızın yıllık olarak, her saat için, dış hava şartları (Sıcaklık, rutubet, rüzgâr, vb) dikkate alınarak, standart yaşam konforu iklim değerlerini sağlayacak şekilde hesaplanması ile elde edilen kullanım alanı m2 si başına ihtiyaç duyulan enerji miktarıdır. (Kwh/m2.yıl)
Hesaplama, binanızın yapısal değerleri ve enerji tüketen cihaz ve ekipmanları dikkate alınarak enerji ihtiyaç hesabı yapılır. Ayrıca, TS 825 standardı gereği yapılan yalıtıma göre binanızın enerji ihtiyacı hesaplanır. Bu iki enerji miktarı oranlanır.
Bina Enerji Performans Sınıflandırması?
Referans bina ile aynı değerlere sahip bir binanın Ep değeri 100’dür,
Enerji Sınıfı Ep Aralıkları | |
A | 0-39 |
B | 40-79 |
C | 80-99 |
D | 100-119 |
E | 120-139 |
F | 140-174 |
G | 175-… |
Yeni yapılacak binalarda minimum sınıf C olmalıdır. Aksi halde EKB düzenlenemez ve bina Yapı Kullanım İzin Belgesi (İskân) alamaz. Mevcut binalarda böyle bir kısıtlama yoktur. C nin altındaki binalar teşvik uygulamasından yararlanma imkânları olmayacaktır. Bu nedenle mevcut binaların yalıtım hedefleri daima en az C olmalıdır.
Yönetmelikte bahsedilen, Enerji Kimlik Belgesi (EKB) sayesinde binaların enerji tüketim seviyelerinin yetkili kurumlar tarafından tescil olmaları bir takım avantajlar getirecektir. Üst sınıf bir seviyede olan bina, başta enerji tasarrufu ile kullanıcılara ekonomik olacaktır. Diğer taraftan idarenin, çevreye ve ekonomiye en az zarar veren bina ile normal zarar veren bina arasındaki farkı görmesi ve bir takım desteklerle bunu teşvik etmesi, uygulamanın ivmelenmesi ve hakkaniyetin sağlanması da haklı olarak beklenmektedir.
Bu teşvikler nelerdir; Emlak vergisinde indirim, yakıt fiyatlarında indirim, v.s. olacaktır.
Mücavir alan dışında kalan ve toplam inşaat alanı 1.000 m2’den az olan binalar.
Binalarda kullanılan ısınma enerjisinin kışın dışarı kaçmasını önlemek, yazın da güneş enerjisinin içeri girmesini önlemek gerektiği ortadadır. Bu önlemenin yolu da bina dış kabuğunun ideal bir şekilde kaplanması ile ısı geçişine mani olunmasıdır.
Binalarınızın mevcut durumu, mantolanacak haline göre ortalama 3 kat fazla enerji tükettiği her zaman sonuçlanmış bir durumdur. Bu durumda kışın ısınmak için fazla enerji harcamaktasınız, yazın serinlemek için de klima tüketim masrafınız da artmaktadır.
Binanın ısı kaybeden yüzeyleri (Atop ) ve bu yüzeylerin çevrelediği ısıtılan bina hacmi (Vbrüt) değerlerinin fonksiyonu olarak, ülkemiz farklı coğrafi bölgelerine göre değişen miktarlarda bina ısı kayıpları olmaktadır. Binanızın mimari yapısına ve (Atop/Vbrüt) “Bodurluk/Narinlik” oranına göre değişmekle birlikte, duvarlardan, pencerelerden, tavandan, tabandan ve kapı pencere aralıklarından olan tabii havalandırmalarla kışın ısı kayıpları, yazında güneşten istenmeyen ısı girişleri olacaktır.
Aşağıda, tipik bir apartman bloğunun Yalıtımsız ve TS 825 standardına göre Yalıtımlı mukayesesini gösterir tablo verilmiştir.
ISI KAYIP NOKTALARI (YALITIMSIZ) | Isı Kaybı (Watt/K) | % ISI KAYBI | ISI KAYIP NOKTALARI (TS 825' e göre YALITIMLI) | Isı Kaybı (Watt/K) | % ISI KAYBI |
Dış Duvarlar (Tuğla) | 3.918,4 | 25,4 | Dış Duvarlar (Tuğla) | 1.111,4 | 16,6 |
Dış Betonarme(Kolon-Kiriş) | 1.840,9 | 11,9 | Dış Betonarme(Kolon-Kiriş) | 174,9 | 2,6 |
Isıtılmayan Hacme Komşu İç Duvar | 382,4 | 2,5 | Isıtılmayan Hacme Komşu İç Duvar | 118,4 | 1,8 |
Çatı Tavanı | 1.680,7 | 10,9 | Çatı Tavanı | 132,4 | 2,0 |
Taban | 589,2 | 3,8 | Taban | 121,4 | 1,8 |
Çıkmalar | 1.896,8 | 12,3 | Çıkmalar | 290,5 | 4,3 |
Pencereler | 2.074,7 | 13,5 | Pencereler | 1.717,0 | 25,6 |
Dış Kapı | 24,2 | 0,2 | Dış Kapı | 24,2 | 0,4 |
Havalandırma Kaçakları (İnfilitrasyon) | 3.015,0 | 19,5 | Havalandırma Kaçakları (İnfilitrasyon) | 3.015,0 | 45,0 |
TOPLAM | 15.422,3 | 100,0 | TOPLAM | 6.705,2 | 100,0 |
Önemini tekrar vurgulamak için, (Atop/Vbrüt) oranı küçük olan bodur tipli binalar, büyük oranlı narin binalara göre daha az ısı kaybederler ve daha az yalıtım masrafları olur. Diğer taraftan ısı kaybeden yapı bileşenlerinin nitelik ve boyutlarının da etkin faktör olduğunu unutmamak gerekir.
Bütün bu faktörleri dikkate alarak, TS 825 e göre yapılan hesaplamalar ile gerekli yalıtım kalınlık miktarı genel olarak belirlenir.